ไขมันพอกตับ ปวดหลังปวดเอว ปวดตามข้อ รักษาริดสีดวงดีนักแล

หญ้าใต้ใบ ชื่ออื่นๆ : มะขามป้อมดิน ไฟเดือนห้า หมากไข่หลัง หมากใต้ใบ ลูกใต้ใบ ฯลฯ

สรรพคุณทั้งต้น แก้ไข้ทุกชนิด ขับปัสสาวะ รักษาริดสีดวงทวาร กามโรค ปวดท้องดีซ่าน ท้องเสีย และบิด ลดความดันโลหิต แก้ปวดหลังปวดเอว บำรุงร่างกาย แก้หวัด แก้เบาหวาน ยาขับประจำเดือน แก้ประจำเดือนมามากกว่าปกติ ยาแก้นิ่ว ยาแก้ไข้ทับระดู แก้ปวดเข่า ข้ออักเสบ

“ลูกใต้ใบ” มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Phyllanthus amarus Schumach & Thonn อยู่ในวงศ์ EUPHORBIACEAE เป็นสมุนไพรที่แพร่กระจายอยู่ในหลายๆ ประเทศ ทั้งในบราซิล เปรู หมู่เกาะแคริบเบียน สหรัฐอเมริกา อินเดีย ไทย ลาว พม่า เขมร และเป็นสมุนไพรที่คนไทยส่วนใหญ่รู้จักดี เพราะขึ้นในทุกพื้นที่ทุกภาคของประเทศไทย ในแต่ละพื้นถิ่นที่มีลูกใต้ใบ หมอยาจะมีการใช้ลูกใต้ใบเหมือนๆ กัน คือ ใช้เป็นยาแก้นิ่ว แก้โรคตับ แก้ปวดเมื่อย แก้เบาหวาน

กระทรวงสาธารณสุขเปิดเผยว่า ปัจจุบันนี้คนไทยมีอัตราการเสียชีวิตจากโรคเกี่ยวกับตับสูงที่สุดในโลก โดยเฉลี่ยชาย = 36.9 ต่อประชากร 100,000 คน และหญิง = 15.2 ต่อประชากร 100,000 คน ไม่ว่าจะเป็นโรคมะเร็งตับ โรคไวรัสตับอักเสบบี ภาวะสะสมไขมันในตับ ตับแข็ง เป็นต้น โดยแต่ละวันมีผู้ป่วยรายใหม่เฉลี่ยถึง 30 รายทั่วประเทศ ทั้งยังมีแนวโน้มมากขึ้นเรื่อยๆ

สรรพคุณที่เกี่ยวกับตับของลูกใต้ใบ คือ ใช้บำรุงตับ ลดอาการตับอักเสบ สร้างความสมดุลของไขมันในตับ หมอยาชาวจีนเชื่อว่า ถ้ากินลูกใต้ใบติดต่อกันหนึ่งสัปดาห์จะช่วยกำจัดพิษออกจากตับ มีผลทำให้สายตาดี บำรุงตับ รักษาอาการดีซ่าน ซึ่งก็คล้ายกับหมอยาพื้นบ้านไทยและหมออายุรเวทอินเดีย ที่มีควมเชื่อว่า ลูกใต้ใบเกิดมาเพื่อตับ ใช้ต้มกินเป็นยาเพื่อแก้ดีซ่าน แก้ตับอักเสบตัวเหลือง ตาเหลือง

ซึ่งมีรายงานการศึกษาวิจัยพบว่าสารสกัดจากลูกใต้ใบมีฤทธิ์ป้องกันไม่ให้ตับถูกทำลายจากสารพิษ เช่น เหล้า ช่วยรักษาอาการอักเสบของตับทั้งประเภทเฉียบพลันและเรื้อรัง ช่วยปรับไขมันในตับให้เป็นปกติ และเหมาะที่จะใช้ทำเป็นชาสมุนไพรให้แก่คนไข้ที่เป็นมะเร็งตับ เพราะมีรายงานการศึกษาวิจัยพบว่า น้ำต้มของลูกใต้ใบทำให้หนูที่เป็นมะเร็งตับมีอายุยืนยาวขึ้น ด้วยกลไกที่ทำให้เซลล์มะเร็งเติบโตช้าลง แต่ไม่ได้ฆ่าเซลล์มะเร็งโดยตรง

นอกจากนี้ ลูกใต้ใบยังมีอีกหลายสรรพคุณแก้โรค ชาวบ้านในหลายพื้นที่นิยมตากลูกใต้ใบให้แห้ง เก็บใส่โหลไว้ชงเป็นชากินเพื่อแก้ไข้ แก้อักเสบ แก้ปวดเมื่อย

ลูกใต้ใบ ยังเป็นสมุนไพรยอดนิยมของผู้ป่วยเบาหวาน เนื่องจากสามารถช่วยควบคุมระดับน้ำตาลในผู้ที่เป็นโรคเบาหวานได้ โดยมีการศึกษาวิจัยทางเภสัชวิทยาพบว่า สารสกัดของลูกใต้ใบมีฤทธิ์ลดระดับน้ำตาลในเลือดได้ แต่ต้องรับประทานยาแผนปัจจุบันตามคำสั่งแพทย์ และมีการตรวจวัดระดับน้ำตาลในเลือดอย่างสม่ำเสมอ

สรรพคุณของลูกใต้ใบอีกประการหนึ่งคือ เป็นสมุนไพรที่จัดว่ามีการใช้กับระบบทางเดินปัสสาวะมากที่สุดชนิดหนึ่ง โดยมีการนำไปใช้รักษาอาการมีไข่ขาวในปัสสาวะ อาการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ ทางเดินปัสสาวะอักเสบ ใช้ในการขับปัสสาวะ ลดอาการบวม และขับกรดยูริคออกทางปัสสาวะ ซึ่งช่วยในผู้ที่เป็นโรคเกาต์

ตำรับยาแก้ไข้ แก้ดีซ่าน แก้ร้อนใน ขับเหงื่อ ขับปัสสาวะ แก้อาการติดเชื้อในทางเดินปัสสาวะ แก้ไอสำหรับเด็ก ปรุงเป็นยาแก้อักเสบ แก้โรคตับ ตัวเหลือง ตาเหลือง คุมเบาหวานได้ดี ตำพอกรักษาแผลอักเสบให้แห้งเร็ว

โดย นำลูกใต้ใบสดๆ ทั้ง 5 (ต้น ใบ ดอก ผล ราก) จำนวน 1 กำมือ (ถ้าต้นแห้งให้กะเหลือประมาณครึ่งหนึ่ง) ผสมน้ำ 3 แก้ว ต้ม เคี่ยวให้เหลือ 1 แก้ว กินครั้งละ 1/2-1 แก้ว วันละ 3-4 เวลาก่อนอาหาร

ตำรับยาแก้ปวดหลังปวดเอว บำรุงร่างกาย แก้หวัด แก้เบาหวาน

ใช้ลูกใต้ใบทั้ง 5 ล้างน้ำสะอาด สับเป็นชิ้นเล็กๆ ตากแดดให้แห้ง ใส่หม้อดินต้ม ดื่มน้ำยาต่างน้ำชา

ตำรับยาแก้ปวดเข่า ข้ออักเสบ

ลูกใต้ใบทั้ง 5 กับดอกหญ้าขาวทั้งห้า ต้มน้ำกิน

ตำรับยาแก้ไข้ทับระดู

นำลูกใต้ใบทั้ง 5 ล้างน้ำให้สะอาด ตำละเอียด ผสมสุรา คั้นเฉพาะน้ำยา กินครั้งละ 1 ถ้วยชา

ตำรับยาแก้นิ่ว

ลูกใต้ใบทั้ง 5 จำนวน 1 กำมือ ตำพอแหลก คั้นน้ำให้ได้ครึ่งถ้วยชา เอาสารส้มขนาดปลายนิ้วก้อยละลายลงไป ดื่มให้หมดครั้งละครึ่งถ้วยชา วันละ 3 เวลาก่อนอาหาร ดื่มติดต่อกันให้ได้ 3 วัน จากนั้นใช้ลูกใต้ใบทั้ง 5 จำนวน 1 กำมือ ต้มกับน้ำตาลทรายแดงให้พอหวาน ดื่มต่างน้ำติดต่อกันอีก 3 วัน ขึ้นวันที่ 7 ดื่มน้ำอ้อยสด วันละ 1 ขวดน้ำปลา อีก 3 วัน เพื่อล้างนิ่วเป็นขั้นสุดท้าย รวม 1 รอบ การรักษาเป็นเวลา 9 วัน

ตำรับยาแก้ประจำเดือนมามากกว่าปกติ

ใช้รากสดต้นลูกใต้ใบ ตำผสมกับน้ำซาวข้าวกิน

ตำรับยาขับประจำเดือน

ใช้ต้นลูกใต้ใบต้มกินขับประจำเดือน

ตำรับยาแก้นมหลง

หญิงที่คลอดบุตรแล้วน้ำนมที่เคยไหลหยุดไหล และมีอาการปวดเต้านมร่วมด้วย เรียกอาการนี้ว่า นมหลง ถ้าปล่อยไว้จะกลายเป็นฝีที่นมได้ วิธีใช้ คือ เอาลูกใต้ใบทั้ง 5 จำนวน 1 กำมือ ตำผสม เหล้าขาว คั้นเอาน้ำกิน 1 ถ้วยชา เอากากพอก ทำเพียงครั้งเดียว ไม่กี่นาที นมจะไหลออกมา

อ้างอิงข้อมูลจาก หนังสือสมุนไพรไทย และมูลนิธิหมอชาวบ้าน