กระชาย กับประสิทธิภาพในการต้านไวรัส..

ชื่อวิทยาศาสตร์ : Boesenbergia rotunda

ชื่ออื่นๆ : กระชายเหลือง กะแอน, ขิงทราย, จี๊ปู, ซีฟู, เป๊าซอเร้าะ, เป๊าะสี่ละแอน, ว่านพระอาทิตย์

สารสำคัญ : Kaempferol, Quercetin, Panduratin A

สรรพคุณ

แก้โรคในปาก เช่น ปากเปื่อย ปากเป็นแผล ขับระดูขาว ขับปัสสาวะ รักษาโรคบิด แก้ปวดมวนท้อง

การใช้พื้นบ้าน

แก้โรคอันเกิดแต่ในปาก รักษาอาการจมูกไม่ได้กลิ่น ไซนัสอักเสบ ช่วยย่อยอาหาร เพิ่มสมรรถภาพทางเพศของเพศชาย ยาอายุวัฒนะบำรุงกำลัง แก้ปวดเมื่อย แก้ลมวิงเวียน

ข้อมูล “ประสิทธิภาพของกระชายขาว ต้านไวรัส…” จากศูนย์ความเป็นเลิศด้านชีววิทยาศาสตร์ (องค์การมหาชน) (TCELS) ร่วมกับคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล และคณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล

…โดยจากการตรวจคัดกรองสารสกัดในคลังจำนวนกว่า 120 ตัวอย่าง พบว่า..สารสกัดจำนวน 6 ชนิด ที่มีศักยภาพในการยับยั้งการเพิ่มจำนวนของไวรัสตัวล่าสุด ที่ให้ผลในการยับยั้งการติดเชื้อของไวรัสได้ 100% ที่ปริมาณความเข้มข้นของยาในระดับน้อยๆ และไม่เป็นพิษต่อเซลล์ ซึ่งผลดังกล่าวได้ผ่านการทดสอบเทียบเคียงกับผลการยับยั้งของ FDA approved drugs ได้แก่ ยา Niclosamide และยา Hydroxychloroquine

โดยทีมวิจัยได้ทำการคัดเลือกมา 2 สารจากจำนวน 6 สารดังกล่าว คือ ขิง และกระชายขาว มาทำการตรวจวิเคราะห์ในเชิงลึกถึงกลไกระดับเซลล์ต่อ และมหาวิทยาลัยร่วมกับ TCELS มีความพร้อมที่จะขยายผลการศึกษาประสิทธิภาพของ “กระชายขาว”(กระชาย) ซึ่งให้ผลการยับยั้งดีที่สุดมาพัฒนาต่อให้สามารถเข้าสู่ clinical trial

ทีมวิจัยได้มีการค้นหาสารที่มีฤทธิ์ต้านไวรัส ซึ่งพบว่า สารสกัดของกระชายขาว (Boesenbergia rotunda) สามารถแสดงฤทธิ์ในการต้านไวรัสตัวล่าสุด ในระยะ post-infection phase และยังพบว่าสาร panduratin A ซึ่งเป็น phytochemical compound ของกระชายขาวมีฤทธิ์ในการต้านไวรัส ทั้งในระยะ pre-entry phase และ post-infection phase

นอกจากนี้ ยังมีงานวิจัยเรื่อง Boesenbergia rotunda: From Ethnomedicine to Drug Discovery ได้ระบุถึงฤทธิ์ในการต้านไวรัสของกระชาย โดยสามารถยับยั้งการทำงานของเชื้อเอดส์ผ่านการยับยั้ง HIV-1 protease (Anti-HIV-1 Protease Activity) ต้านไวรัสไข้เลือดออกในกลุ่ม Flaviviridae family (Inhibition of Dengue NS2B/NS3 Protease) และยับยั้งเชื้อไวรัส picornavirus ซึ่งก่อโรคมือเท้าปากได้ (Antifoot and Mouth Disease Virus)

และมีงานวิจัย พบว่า..สาร kaempferol และ quercetin ที่สามารถพบได้ในกระชายขาว สามารถแย่งจับกับ 6LU7 protein ที่เป็น main protease (Mpro) ซึ่งเป็น potential drug target ที่พบในไวรัสตัวล่าสุด ช่วยยับยั้งการแบ่งตัวของเชื้อไวรัสได้ โดย kaempferol และ quercetin จัดเป็นสารประกอบในกลุ่มฟลาโวนอล (flavonol) ที่สามารถสร้างพันธะเคมีจำนวนมากกับ 6LU7 ได้คล้ายคลึงกับ nelfinavir ที่สามารถสร้างพันธะกับโปรตีน 6LU7 ได้เป็นจำนวนมาก

ข้อมูลอ้างอิง

1. Phongthon Kanjanasirirat, et al. High-Content Screening of Thai Medicinal Plants Reveals Boesenbergia rotunda Extract and its Component Panduratin A as Anti……Agents

2. Tan Eng-Chong, et al. Boesenbergia rotunda: From Ethnomedicine to Drug Discovery

3. Khaerunnisa S, et al. Potential Inhibitor of C…. Main Protease (Mpro) from Several Medicinal Plant Compounds by Molecular Docking Study. Preprints 2020