บัวบก แก้ร้อนใน คลายเครียด บำรุงสมอง

บัวบกถูกใช้เป็นยามาแต่โบราณ ทั้งในศาสตร์อายุรเวท การแพทย์แผนไทย และการแพทย์แผนจีน

สรรพคุณโดดเด่นในด้านบำรุงสมอง ส่งเสริมการเรียนรู้ และพัฒนาการทางความคิด

สรรพคุณด้านบำรุงสมอง ส่งเสริมการเรียนรู้ และพัฒนาการทางความคิด พบว่าการรับประทานบัวบกติดต่อกัน จะมีผลเพิ่มแขนงของเซลล์ประสาท จากการที่มีผลเพิ่มการหลั่งสาร Brain-derived Neurotrophic Factor (BDNF) ซึ่งเป็นเสมือนอาหารของเซลล์สมอง เพราะสารนี้มีฤทธิ์ในการกระตุ้นเซลล์ประสาทในสมอง ให้เกิดการแตกแขนงกิ่งก้านสาขา ก่อให้เกิดการเชื่อมต่อระหว่างเซลล์ประสาทดีขึ้น ทำให้กระบวนการเรียนรู้ และความจำ ดีขึ้น ในคนที่สมองเสื่อม (neurodegenerative disease) พบว่ามีสาร BDNF ในปริมาณที่ต่ำกว่าคนที่ไม่ได้เป็นโรคสมองเสื่อม สาร BDNF ทำให้เกิดประโยชน์ในด้านความจำทั้งในระยะสั้นและในระยะยาว และยังทำให้สุขภาพโดยรวมของสมองดีขึ้น

จากการศึกษาการใช้บัวบกวันละ 750 มิลลิกรัม ในผู้สูงอายุสุขภาพดีอายุตั้งแต่ 45 ปี ขึ้นไป จำนวน 28 คน พบว่าเริ่มเห็นผลการรักษาที่สองเดือนหลังจากรับประทานบัวบก ผู้สูงอายุมีการเรียนรู้ ความจำ และอารมณ์ที่ดีขึ้น

บัวบกสามารถบรรเทาอาการโรควิตกกังวลได้

จากการศึกษาการใช้บัวบก 500 มิลลิกรัม วันละ 2 ครั้ง หลังอาหาร ในผู้ป่วยที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นโรควิตกกังวล อายุตั้งแต่ 18 ปีขึ้นไป จำนวน 33 คน พบว่าเริ่มเห็นผลการรักษาที่ 1 เดือน และเห็นผลชัดเจนขึ้นที่ 2 เดือน โดยมีผลลดความวิตกกังวลได้ 13.1% และ 26% ที่ 1 เดือน และ 2 เดือน ตามลำดับ

ลดความตึงเครียดได้ 12.5% และ 23.2% ที่ 1 เดือน และ 2 เดือน ตามลำดับ

ลดอาการซึมเศร้าได้ 12.5% และ 23.2% ที่ 1 เดือน และ 2 เดือน ตามลำดับ

และในการศึกษานี้ยังพบผลการศึกษาที่น่าสนใจ ที่เป็นผลพลอยได้จากการดูผลลัพธ์เรื่องคลายกังวล คือ บัวบกมีผลเพิ่มสมาธิการเรียนรู้ได้ 13.4% และ 27.8% ที่ 1 เดือน และ 2 เดือน ตามลำดับ

จากผลการศึกษานี้ จะเห็นได้ว่าบัวบกช่วยลดความผิดปกติที่เกิดจากความกังวล ลดความเครียดและลดอาการซึมเศร้าได้ ทำให้ความเต็มใจที่จะปรับตัวและเรียนรู้ดีขึ้น บัวบกจึงมีศักยภาพที่จะนำมาใช้ในผู้ป่วยโรควิตกกังวล (generalized anxiety disorder)

ขนาดการใช้ใบบัวบกสด

1. คั้นน้ำจากใบบัวบกสดที่ล้างสะอาด รับประทานแบบเข้มข้น วันละ 1-2 ช้อนชา

2. การใช้ใบบัวบกแห้ง เป็นยารับประทาน

ใบแห้ง ใช้ครั้งละ 1-2 ช้อนชา (5-10 กรัม) ชงกับน้ำเดือด 150 ซีซี รอจนอุ่นหรือประมาณ 10-15 นาที แล้วจิบดื่ม สามารถรับประทานได้วันละ 2-3 เวลา

3. แคปซูล รับประทานวันละ 2-3 แคปซูล (จะได้สารสกัดบัวบกที่มี 5% asiaticoside extract ต่อวัน )

( หากหวังผลบำรุงสมองคลายเครียด ควรรับประทานต่อเนื่องอย่างน้อย 2 เดือน )

ข้อควรระวัง

– บัวบกเป็นยาเย็น ไม่ควรกินปริมาณมากทุกวัน เช่น กินเป็นกําๆ – จะต้องกินๆ หยุดๆ ไม่กินติดต่อกันทุกวัน

– ถ้ากินสดทุกวัน ควรกินแต่น้อย ประมาณ 3-6 ใบก็พอ คนที่อ่อนเพลียหรือร่างกายอ่อนแอมากไม่ควรกิน ถ้ากินแล้วมีอาการเวียนหัว ใจสั่น ให้หยุดกินทันที

– คนที่ม้ามเย็นพร่อง มีอาการท้องอืดแน่นเป็นประจําไม่ควรกิน

– หลีกเลี่ยงการรับประทานในหญิงที่ให้นมบุตร หญิงตั้งครรภ์ หรือผู้ที่วางแผนจะตั้งครรภ์ เพราะมีการศึกษาพบว่าการรับประทานต่อเนื่องติดต่อกันนานๆ พบว่าอาจยับยั้งการตั้งครรภ์ได้

– ไม่ควรกินเข้นข้นในคนที่กินยาวาร์ฟาริน